VAI TRÒ CỦA CÁC BÊN TRONG HỢP ĐỒNG
Khi tham gia ký kết hợp đồng thì điều mà các bên luôn quan tâm. Đó chính là quyền và nghĩa vụ của mình trong mối giao lưu dân sự này.
Tương ứng với từng loại hợp đồng mà quyền và nghĩa vụ của các bên có thể khác nhau rõ rệt. Tuy nhiên, bộ luật dân sự 2015, văn bản điều chỉnh hầu hết các mối quan hệ hợp đồng cũng có quy định về việc những quy định chung.
Cụ thể, tại Điều 274 của BLDS quy định:
Điều 274. Nghĩa vụ
Nghĩa vụ là việc mà theo đó, một hoặc nhiều chủ thể (sau đây gọi chung là bên có nghĩa vụ) phải chuyển giao vật, chuyển giao quyền, trả tiền hoặc giấy tờ có giá, thực hiện công việc hoặc không được thực hiện công việc nhất định vì lợi ích của một hoặc nhiều chủ thể khác (sau đây gọi chung là bên có quyền).
Điều 276 của BLDS quy định về đối tượng của nghĩa vụ
Điều 276. Đối tượng của nghĩa vụ
- Đối tượng của nghĩa vụ là tài sản, công việc phải thực hiện hoặc không được thực hiện.
- Đối tượng của nghĩa vụ phải được xác định.
Từ hai điều luật trên, có thể thấy nghĩa vụ của người này lại là quyền của người kia
Ví dụ: A ký hợp đồng vay 1 tỷ đồng của B với lãi suất 1,5%/1 tháng. Trong đó có điều khoản quy định A sẽ phải trả cho B mỗi tháng 10 triệu cùng với lãi suất 1,5%/1 tháng.
Trong trường hợp này, nghĩa vụ của A là mỗi tháng trả cho B 10 triệu đồng cùng với lãi suất 1,5%/1 tháng. Còn quyền của bên B là được nhận lại số tiền 10 triệu đồng cũng như nhận được lãi suất 1,5%/1 tháng. Còn nghĩa vụ của A là giao đủ số tiền 1 tỷ đồng để cho B vay.
Tất cả các loại hợp đồng như chuyển nhượng quyền sử dụng đất, hợp đồng dịch vụ pháp lý đều có những quyền và nghĩa vụ r iêng biệt nhưng cũng sẽ tuân theo nguyên tắc như ở trên.
Tuy nhiên, có một số trường hợp, nghĩa vụ là của một bên mà bên đó không có quyền gì phát sinh từ nghĩa vụ đó.Thường thì nghĩa vụ này sẽ phát sinh do một bên không hoàn thành những nghĩa vụ trước đó. Ví dụ: Ở trường hợp trên sẽ suất hiện lãi suất do chậm trả thì việc trả lãi suất chậm trả đó là nghĩa vụ của A, còn A không có quyền gì phát sinh từ nghĩa vụ đó.
Tóm lại, quyền là điều có thể thực hiện hoặc không, nghĩa vụ thì bắt buộc phải thực hiện trong hợp đồng, trừ khi các bên có thỏa thuận khác. Nghĩa vụ của người này sẽ làm phát sinh quyền của người chịu nghĩa vụ và ngược lại. Đôi khi, có những nghĩa vụ cần phải thực hiện mà không được hưởng quyền gì phát sinh. Quyền và nghĩa vụ của các bên khi ký kết hợp đồng cũng khác nhau, tùy theo từng loại hợp đồng
